25 — 28.05.2022
Een tapijt, geweven uit verschillende stoffen, wordt langzaam uitgerold op het podium. Er komt een kaleidoscoop aan kleuren tevoorschijn. Zo begint Encantado, de nieuwe en langverwachte creatie van Lia Rodrigues. In Brazilië heeft het woord “encantado” verscheidene betekenissen. Het kan een synoniem zijn voor verwondering, of verwijzen naar de effecten van een betovering. Daarnaast heeft het woord ook zijn eigen betekenis in de Afro-Braziliaanse cultuur: het refereert aan de encantados, bezielde entiteiten die reizen tussen land en lucht, duinen en rotsen, en deze zo tot gewijde plaatsen maken. Het zijn deze mysterieuze natuurkrachten, die vandaag bedreigd worden, die de inspiratie vormen voor Lia Rodrigues’ Encantado. Terwijl COVID-19 Brazilië bijzonder hard trof vroeg de choreografe zich af hoe we “onze angsten kunnen betoveren” om zo opnieuw een collectieve dynamiek te creëren en mensen dichter bij elkaar te brengen. Encantado is een fascinerende choreografie voor elf dansers en talloze stukken textiel, waarin krachten vergelijkbaar met de encantados reizen van het ene lichaam naar het andere. Na het indrukwekkende Fúria (2019) en de pakkende correspondentie die resulteerde in Outrar (2021) keert Lia Rodrigues terug naar Kunstenfestivaldesarts, op het podium van CC De Factorij in Zaventem.
Hoe kunnen we onze angsten betoveren en deelnemen aan het collectieve?
Het woord “encantado”, van het Latijnse woord incantatus, verwijst naar iets wat het mikpunt is van betovering of van een magisch tovermiddel. “Encantado” is ook synoniem voor verwondering, schittering of fascinatie.
In Brazilië heeft het woord “encantado” andere betekenissen. De term verwijst naar entiteiten die behoren tot de Afro-Amerikaanse manier van naar de wereld kijken. De “encantados”, die door ongekende krachten tot leven worden gewekt, verplaatsen zich tussen de hemel en de aarde, in de jungles, op de rotsen, in zoete en zoute wateren, in de duinen, in de planten, waar ze veranderen in heiligdommen.
Deze wezens reizen door de tijd en veranderen in verschillende natuurlijke vormen. Ze kennen de dood niet maar zijn naar een ander niveau overgeschakeld, waarbij ze magische krachten om te beschermen en te genezen hebben gekregen.
Plundertochten die het leven op Aarde bedreigen, de systematische vernieling van bossen, rivieren en de zee hebben evenzeer een effect op het bestaan van de “encantados”. De encantado’s kunnen op geen enkele manier gescheiden worden van de natuur noch kan de natuur van deze wezens gescheiden worden.
Encantado is de titel van het nieuwe stuk van mijn gezelschap dat debuteerde in de context van de gezondheidscrisis veroorzaakt door Covid-19. De keuze voor deze titel ontstond uit de wens magie en toverspreuken te gebruiken ter begeleiding van ons artistiek proces dat zich afspeelt in deze problematische periode voor Brazilië.
Hoe kunnen we onze angsten betoveren en ons in het collectief nestelen, dicht bij elkaar? Hoe kunnen we onze ideeën en onze lichamen in vervoering brengen door ze om te zetten in beelden, dans, landschappen? Om een nieuwe voorstelling te maken, moet je in vervoering treden en je openstellen voor verschillende situaties om allerlei soorten levende wezens te ontmoeten.
Assemblages samenstellen van bacteriën, cashew-
noten, bloemen, protozoën, rivieren, dieren ondergedompeld in zoet water, algen, duizendpoten, kikkers, slangen, schorpioenen, bijen, sprinkhanen, paddenstoelen, vijvers, onderzeese ruimtes, hemelen, zon, wind, woudbomen en planten die in de tuin groeien, virussen, nachten, de maan, de sterren, de aarde, de luchten en het water en bewegingen die, als entiteiten, van lichaam naar lichaam reizen.
En van mensen… mensen die in vervoering en ontgoocheld raken in een eindeloze dans.
- Lia Rodrigues, december 2021
- De tekst werd gepubliceerd naar aanleiding van het Festival d’Automne à Paris
Presentatie: Kunstenfestivaldesarts, Cultuurcentrum De Factorij
Creatie: Lia Rodrigues | Gedanst en gecreëerd in samenwerking met: Leonardo Nunes, Carolina Repetto, Valentina Fittipaldi, Andrey da Silva, Larissa Lima, Ricardo Xavier, Dandara Patroclo, David Abreu, Felipe Vieira Vian, Tiago Oliveira, Raquel Alexandre | Dramaturgie: Silvia Soter | Belichting: Nicolas Boudier | Geluid: Alexandre Seabra | Toneelmeesters: Magali Foubert, Baptistine Méral | Assistente choreografie: Amalia Lima | Artistiek medewerker, beelden: Sammi Landweer | Muziek: fragmenten uit liederen van PEUPLE GUARANI MBYA / Kalipety do Village T.I. / Tenondé Porã, gezongen en gespeeld tijdens de manifestatie van inheemse volkeren in Brasilia in augustus 2021 voor de erkenning van hun bedreigde voorouderlijke gebieden | Geluidsmontage: Alexandre Seabra | Internationale spreiding: Colette de Turville | Productieleidster: Astrid Toledo | Administratie: Jacques Segueilla | Productie (Brazilië): Gabi Gonçalves / Corpo Rastreado | Productie (Goethe-Institut): Claudia Oliveira | Secretaresse: Gloria Laureano | Leraar·essen: Amalia Lima, Sylvia Barretto, Valentina Fittipaldi
Coproductie: Kunstenfestivaldesarts, Chaillot – Théâtre National de la Danse, Le CENTQUATRE, Festival d’Automne à Paris, Scène Nationale Carré-Colonnes, Bordeaux Métropole, Le TAP – Théâtre Auditorium de Poitiers, Scène Nationale du Sud-Aquitain, La Coursive – Scène Nationale La Rochelle, L’Empreinte, Scène Nationale Brive, Théâtre d’Angoulême Scène Nationale, Le Moulin du Roc – Scène Nationale à Niort, La Scène Nationale d’Aubusson – OARA Office Artistique de la Région Nouvelle-Aquitaine, Theaterfestival, HAU Hebbel am Ufer, Festival Oriente Occidente, Theater Freiburg, Julidans, Teatro Municipal do Porto, Festival DDD, Lia Rodrigues Companhia de Danças, Association Lia Rodrigues – France
Met de steun van: Redes da Maré e Centro de Artes da Maré, FONDOC, Fonds international de secours pour les organisations de la culture et de l’éducation 2021 du ministère fédéral allemand des Affaires étrangères, Goethe-Institut en andere partners
Dank aan: Thérèse Barbanel, Antoine Manologlou, Maguy Marin, Eliana Souza Silva, team van Centro de Artes da Maré
Encantado is opgedragen aan Olivier